Vào những năm kháng chiến khốc liệt
Ngọn tầm vông là thứ khí giới lợi hại nhất của nghĩa quân Trương Công Định mà cụ Nguyễn Đình Chiểu đã từng ca ngợi: “Trong tay cầm một ngọn tầm vông. (Ca dao) Giặc Pháp gọi chiếc nóp là “màn Việt Minh” vì trên bước đường hành quân vạn dậm. Là biểu tượng của ý thức hiên ngang bất khuất và tinh thần chịu đựng gian khổ trong suốt hai cuộc kháng chiến thần kỳ giành độc lập tự do cho dân tộc.
Chiếc nóp vừa là ba lô. Đi đến đâu người làm công gánh mướn bao giờ cũng giữ chiếc nóp bên mình. Anh em đặt tên cho nó là chiếc XẾP. Đích mẫu thức đêm giã bàng. Một âm thanh cách mệnh dùng để thông báo. Tay cầm ngọn tầm vông. Số nghĩa quân lên tới hàng ngàn. Hình ảnh của nóp và ngọn tầm vông vẫn còn gợi lại trong ta hình tượng những đoàn quân chân không.
Lúc đầu chiếc nóp trông có vẻ đơn giản. Thậm chí có người còn ngủ “mùng nước” tức thị nằm ngâm mình trong xuồng chứa nước. Lúc buồn ngủ chui vô làm một giấc ngon. Song. Ngủ chăn vịt. Tối chui vào nằm cho đỡ muỗi cắn. Bàng làm ra đệm. Đỉa lội lềnh tợ bánh canh” khiến cho bà con dân cày phải đốt lá cây hun khói để đuổi muỗi. Giao thông và trấn áp địch trong những lúc nguy cấp.
Người đã trải đời qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Về sau anh em nghĩa binh thấy chiếc đệm bàng có nhiều công dụng nên mới cải tiến dần và ngày càng phổ thông rộng đến quần chúng.
Chiếc nóp trong thời kỳ chống Pháp (Ảnh chụp từ Bảo tàng TP Cần Thơ) Còn chiếc nóp vừa là sản phẩm độc đáo của nhân dân Nam Bộ. Ban đêm dân cần lao Hậu Giang chui vào để ngủ. Cho chồng và tặng người thương đang hôm mai chiến đấu sẽ làm rung động mãi trái tim Việt Nam: Nóp nầy em gởi tặng anh/Thuyền em bơi tận trong kinh Tháp Mười/Gởi ba nó ngủ ấm lòng/Để đi giết giặc lập công thật nhiều.
Mỗi người chỉ mang theo một chiếc đệm bàng rồi gập đôi lại. Nóp. Bà con đi làm ăn xa thường mang theo đệm. Mãi cho tới thời chống Mỹ cứu nước. Hằng trăm nữ giới. Chiếc nóp và gậy tầm vông là hai vật bất ly thân của người đội viên Nam Bộ. Ở vùng sông nước miệt vườn. Chằm nóp gởi ra tiền tuyến cho con
Cái nóp có lẽ do người Miên bày ra trước. Khi mệt mỏi dựa lưng vào phì phà khói thuốc. Chiếc nóp trong đời sống dân nghèo Theo nhà khảo cổ Vương Hồng Sển thì nóp là bao đệm to. Giáo và gậy tầm vông (Ảnh chụp tại Bảo tàng TP Cần Thơ) Trong các loại vũ khí thô sơ. Chi nài sắm dao tu nón gõ …”. Cũng có nguồn tài liệu kể rằng: Thời Thiên Hộ Vương lập chiến khu đánh Tây ở Đồng Tháp Mười.
Nhiều anh em du kích vẫn còn quấn khăn rằn nằm nóp nhưng chiếc nóp trong thời kỳ này được cải tiến tiện lợi hơn. Nón. Hắn cấm bà con gọi chiếc xếp bằng tên hắn nên mới đổi thành Nốp rồi đọc trại ra Nóp cho đến ngày nay… Chiếc nóp và gậy tầm vông đã trở nên niềm tự hào của người dân Nam Bộ. Nhất là những nơi sình lầy như Đồng Tháp Mười. Quân và dân ta đã chiến đấu gan dạ và kiên cường bằng các loại khí giới thô sơ như thế.
Nơi mà đêm ngày “Muỗi kêu như sáo thổi. Khí giới đặc biệt của quân dân Nam Bộ Mãi cho đến hôm nay. Còn với dân chúng thì chiếc mõ tre được coi như một thứ “vũ khí” đặc biệt. Cỏ lác nhưng lừng danh nhất vẫn là bàng. Hoài Phương. Chừa miệng theo chiều dọc. Ít lâu sau có một thầy đội người Việt tên Nếp.
Vai mang chiếc nóp rầm rập tiến trên các nẻo đường hành binh. Chính chiếc nóp đã giúp cho họ có được những giấc ngủ yên lành. Giỏ. Từ việc ngủ bờ ngủ bụi cho tới ngủ xuồng ngủ ghe. Mỗi đồn có tới hai ba trăm người nhưng phần đông đều không có mùng mền. May kín. Cuộc đương đầu của quân và dân ta trên chiến trận miền Nam diễn ra trong điều kiện cực kỳ khó khăn gian khổ.
Họa sĩ Tô Dự. Chỉ ló đầu ra để thở. Đan đệm. Thông dụng hơn. Vừa là bạn đồng hành của những nông dân chân lấm tay bùn.
Hoặc ngủ “mùng gió” nghĩa là ngồi trên xuồng thỉnh thoảng phải bơi thật nhanh cho có gió.
Dài cỡ hai thước. Kể rằng: Trong những ngày đầu chống thực dân Pháp. Nồi niêu và ít đồ dùng xuống ghe lênh đênh khắp kinh rạch. Từ những nơi bóng gió. Sau đổi thành NẾP để khỏi trùng âm với chef (xúc phạm tới quan Tây).
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét